Groeihormoondeficiëntie op volwassen leeftijd

Een tekort aan menselijk groeihormoon (HGH) is een endocriene aandoening die ontstaat door een onvoldoende werking van de hypofyse.

Het tekort (GHD) kan zowel kinderen als volwassenen treffen. Bij kinderen is HGH cruciaal voor hun groei, zodat GHD zich uit in een korte gestalte en het uitblijven van groei. Als volwassene heb je ook groeihormoon nodig omdat het je metabolisme, lichaamssamenstelling, stemming en meer regelt.

GHD bij volwassenen (AGHD) veroorzaakt echter veel meer gevarieerde en aspecifieke symptomen, wat de diagnose kan bemoeilijken. Voor een succesvolle diagnose, gevolgd door een behandeling, moet u specifieke tests ondergaan in opdracht van een endocrinoloog.

Helaas overwegen en testen artsen zelden op AGHD, omdat de symptomen door veel andere aandoeningen kunnen worden veroorzaakt. In feite is AGHD een zeldzame ziekte met een jaarlijkse incidentie van 1,2 per 100.000 volwassenen.

Het treft momenteel 1 op de 10.000 mensen, en de meest voorkomende oorzaak van GHD bij volwassenen is een hypofysetumor van onbekende etiologie.

Symptomen en tekenen van AGHD

Maar hoe weet je of je GHD hebt ontwikkeld met een begin op volwassen leeftijd? De symptomen die kunnen optreden zijn tamelijk aspecifiek en kunnen door veel verschillende ziekten worden veroorzaakt.

Voorbeelden van ziekten die soortgelijke klachten kunnen veroorzaken zijn: Metabole en endocriene stoornissen, psychische problemen, ongezonde veranderingen in uw leefgewoonten of als onderdeel van het natuurlijke verouderingsproces. Daarom is het belangrijk om naar een ervaren endocrinologiespecialist te gaan die alle aspecten van uw klachten kan beoordelen.

De meest voorkomende tekenen van GHD bij volwassenen zijn:

• Abdominale obesitas
• Spierverlies
• Chronische vermoeidheid
• Verminderde kracht en uithoudingsvermogen
• Hypercholesterolaemie
• Botverlies
• Cognitieve en stemmingsproblemen
• Verminderde levenskwaliteit

Het belangrijkste verschil in symptomen tussen AGHD en het begin in de kindertijd

GHD is dat de afname van de groei en de geringe lengte meestal de eerste en vaak de enige tekenen van een tekort zijn.

De meest voorkomende symptomen bij patiënten met AGHD zijn daarentegen veranderingen in de lichaamssamenstelling en het energieniveau.

Gewoonlijk verschijnen de eerste tekenen bij volwassenen binnen enkele weken of maanden na het begin van de ziekte en vaak vorderen ze gestaag gedurende de volgende maanden of zelfs jaren.

Deze symptomen omvatten spieratrofie, toegenomen buikvet en chronische vermoeidheid.

Patiënten klagen ook vaak over emotionele labiliteit en mentale uitputting, wat leidt tot een lage ervaren levenskwaliteit.

Studies suggereren dat verhoogde cholesterolwaarden relatief vaak voorkomen, bij 29-45 % van de patiënten met GHD op volwassen leeftijd. Het cardiovasculaire systeem kan ook worden beïnvloed, voornamelijk door de negatieve effecten van GHD op het lipidenprofiel, wat leidt tot hypercholesterolaemie en atherosclerose.

Langdurige GHD kan ook leiden tot verminderde botmineraaldichtheid bij ongeveer 11-30 % van de patiënten met een volwassen begin.

Daarom zijn de meest getroffen organen en systemen in het lichaam de spieren, de botten en het hart- en vaatstelsel.

Sommige landelijke studies melden zelfs dat volwassenen met GHD een verhoogde sterfte aan hart- en vaatziekten hebben in vergelijking met gezonde controles. Dit is te wijten aan abdominale obesitas, die zich ontwikkelt bij GHD-patiënten en een belangrijke risicofactor is voor cardiovasculaire problemen.

Bovendien kunnen patiënten osteoporose en daarmee verband houdende complicaties ontwikkelen als gevolg van met GHD geassocieerd botverlies.

Oorzaken van AGHD

Afhankelijk van de oorzaak van volwassen-onset GHD, kan het worden geclassificeerd als verworven of idiopathisch. Volgens onderzoek is 80-90 % van de gevallen van AGHD verworven.

Verworven AGHD ontstaat wanneer een andere ziekte of pathologische aandoening de hypofyse beschadigt en de deficiëntie veroorzaakt. Deze aandoeningen omvatten:

• Tumoren (zowel hypofyse als extra hypofyse)
• Hersenbloeding
• Hypofyse apoplexie
• Hersenletsel
• Infecties die de hypofyse aantasten
• Ontstekingen en auto-immuunziekten die de hypofyse aantasten
• Schade aan de hypofyse door een operatie
• Straling

Goedaardige hypofysetumoren zoals adenomen zijn de meest voorkomende oorzaak van verworven AGHD en maken 60-70 % van alle gevallen uit.

Als de oorzaak van GHD een tumor is, kunnen ook andere symptomen optreden, zoals hoofdpijn, gedeeltelijk verlies van gezichtsvermogen, menstruatiekrampen bij vrouwen en erectiestoornissen bij mannen.

De huidige oorzaak van de vorming van hypofyse-adenomen is onbekend, hoewel veel wetenschappers geloven dat genetische factoren een rol kunnen spelen bij de ontwikkeling ervan. Daarom kan er in bepaalde families een hoger risico bestaan op het ontwikkelen van AGHD.

GHD op volwassen leeftijd wordt echter niet beschouwd als een erfelijke ziekte.

Andere oorzaken zoals infecties, bloedingen of verwondingen kunnen leiden tot bijkomende symptomen zoals braken, duizeligheid, verlamming, koorts, bewusteloosheid en nog veel meer.

Als de oorzaak van het tekort niet kan worden gevonden, wordt de aandoening geclassificeerd als idiopathisch volwassen groeihormoondeficiëntie.

Het is veel zeldzamer bij volwassenen dan verworven AGHD en vormt een belangrijke diagnostische uitdaging. Dit komt omdat er geen begeleidende symptomen zijn van ziekten die hypofyseschade kunnen veroorzaken en de deficiëntie kunnen veroorzaken.

Hoe wordt de diagnose groeihormoondeficiëntie gesteld?

Als u vermoedt dat u GHD heeft, moet u eerst een arts raadplegen die gespecialiseerd is in endocrinologie.

Test op groeihormoondeficiëntie bij volwassenen

Een ervaren endocrinoloog kan uw symptomen zorgvuldig beoordelen en u de weg wijzen naar de juiste diagnostische tests.

De norm is een provocatietest die een piek in de GH-niveaus stimuleert. Als de hypofyse onder de stimulans geen normale piek kan produceren, wijst dit op GHD.

De provocatietest kan worden uitgevoerd met geneesmiddelen zoals insuline, glucagon of een combinatie van groeihormoonafgevend hormoon (GHRH) en arginine.

Alle provocatietests moeten worden uitgevoerd in een medische omgeving en door ervaren medisch personeel.

Insulinetolerantietest (ITT)

ITT is de gouden standaard, omdat het de meest betrouwbare resultaten oplevert. Het werkt door je bloedglucose te verlagen tot 2,2 mmol/l (40 mg/dl), wat een HGH-piek veroorzaakt.

Als je HGH-piek tijdens de ITT niet minstens 5,1 ng/ml bereikt, is dat een sterke aanwijzing dat je GHD hebt.

Het verlagen van de bloedsuiker heeft echter ook contra-indicaties, zoals gevorderde leeftijd, hartproblemen en epilepsie. In dergelijke gevallen is het gebruik van een andere test veiliger.

Glucagon stimulatietest (GST)

Volgens recent onderzoek is glucagonstimulatie momenteel de voorkeursmethode wanneer ITT gecontra-indiceerd is. Het mechanisme waardoor glucagon-geïnduceerde GH-stimulatie optreedt is echter onduidelijk.

Het nadeel van de GST is dat hij minder nauwkeurig is bij patiënten met overgewicht en/of insulineresistentie. Daarom is de drempel voor de diagnose van GHD bij mensen met een normale BMI lager dan 3,1 ng/ml, terwijl de drempel voor obese patiënten lager dan 1,1 ng/ml is.

GHRH arginine test

De GHRH-argininetest wordt niet langer aanbevolen als alternatief voor de ITT-test. Dat komt doordat GHRH in de VS niet langer commercieel verkrijgbaar is. De afkapwaarde voor deze test bij zwaarlijvige personen was lager dan 4,1 ng/ml.

Als alternatief bestaat er een nieuwe secretagoog, macimoreline genaamd, die de afgifte van HGH stimuleert door de ghrelinereceptoren te activeren. Het resultaat wordt niet significant beïnvloed door zwaarlijvigheid en de drempel voor de diagnose GHD ligt onder 2,9 ng/ml.

Als u GHD heeft, kan uw arts HGH-therapie voorschrijven om u te helpen al uw symptomen te beheersen en uw levenskwaliteit te herstellen.

Behandeling van groeihormoondeficiëntie bij volwassenen

Momenteel is de enige door de FDA goedgekeurde behandeling voor GHD een vervangende behandeling met groeihormoon. Hierbij wordt recombinant menselijk groeihormoon geïnjecteerd, dat een identieke structuur heeft als het natuurlijk in het menselijk lichaam geproduceerde groeihormoon.

Artsen en endocrinologen hebben HGH therapie met succes gebruikt om zowel kinderen als volwassenen te behandelen. In feite stelt HGH behandeling kinderen en adolescenten met GHD in staat hun uiteindelijke grootte te bereiken en alle andere symptomen die met de ziekte gepaard gaan te beheersen.

Bovendien zijn HGH-injecties de enige effectieve vorm van behandeling die de symptomen van GHD met succes kan behandelen. Geen enkele andere klasse van geneesmiddelen of supplementen heeft een vergelijkbare werkzaamheid laten zien, vooral bij patiënten met ernstige GHD.

Injecties zijn ook de enige betrouwbare methode om recombinant HGH in het menselijk lichaam toe te dienen. Orale inname van groeihormoon inactiveert het in de maag, terwijl transdermale absorptie van het hormoon verwaarloosbaar is.

HGH-injecties hebben een goed veiligheidsprofiel. Er is echter een mogelijkheid van misbruik en het nemen van te veel HGH kan leiden tot bijwerkingen. Daarom zijn injecties alleen op recept verkrijgbaar en moeten ze onder medisch toezicht worden ingenomen.

De procedure voor HGH-injecties is voor volwassenen niet ingewikkelder dan voor kinderen. Het doorloopt 5 eenvoudige stappen:

1. Medisch consult bij een endocrinoloog voor beoordeling van de symptomen
2. Het uitvoeren van laboratoriumtests, waaronder provocatietests
3. Tweede consult bij een endocrinoloog om uw resultaten te beoordelen, therapeutische opties te bespreken en u een recept te geven
4. Het kopen van het geneesmiddel bij erkende apotheken waarvoor een recept nodig is
5. HGH-injecties ontvangen volgens de toedieningsrichtlijnen van uw arts.

               " Als je eenmaal het recept hebt, is het aan jou om te beslissen of je voor de therapie kiest of met de symptomen leeft."

Gelukkig kan HGH-therapie u helpen alle symptomen te beheersen en uw vroegere levenskwaliteit terug te krijgen. De waarde van de therapie weegt dus duidelijk op tegen de kosten.

U kunt ook bijwerkingen vermijden zolang u echte HGH op recept ontvangen en nauwlettend gevolgd door een endocrinoloog.